إنا لله وإنا إليه راجعون  

“ અલ્લાહ માટે આપણે છીએ અને તેની તરફ જ ફરીશું“

(સુરાહ અલ બકરાહ – 2:156)

ઈદ-એ-મુબહિલાના દિવસે પાકિસ્તાનના કરાચીમાં 4 ઓગસ્ટ 2021 ના ​​રોજ અલ્હાજ મૌલાના મુનાવવર સલીલના નિધનના સમાચાર મળતા અમે દુઃખી છીએ

મરહુમ અલ–હજ મૌલાના મુનાવર સલીલનું પ્રારંભિક જીવન

મરહુમનો જન્મ મુંબઈ, ભારતમાં થયો હતો. તે અવારનવાર નજફ અલ-અશરફ ની ઝિયારત કરતા અને પ્રખ્યાત મુજતહિદીન પાસેથી દીની માર્ગદર્શન મેળવતા હતા. 2020 માં ડોક્ટર હસનૈન વાલજી સાથેની એક ઇન્ટરવ્યૂમાં, તેમણે ઉલ્લેખ કર્યો હતો કે તે અલ્લાહની કૃપા છે કે તેમનો પરિવાર, માતૃ અને પિતૃ, બન્ને અહલુલ બેત (અ.સ.) ના ઝાકીરીન હતા. તે માત્ર 12 વર્ષની ઉંમરથી નૌહા, “કરબલ બનવા એક બીબી કા બાંકે મુકદાર ફૂટ ગયા” ને પઢતા હતા. તેની માતા તેની પ્રેરણા હતી અને તેની દ્રષ્ટિ ગુમાવવા છતાં તેને ઇમામ હુસેન (અ.સ.) ના ઘણા મર્સીયા યાદ આવ્યા અને જ્યારે તે તેમનું પઠન કરતી ત્યારે તેની આંખમાં આંસુ વહેતા હતા. દોઢ વર્ષ સુધી શેખ નજાફી હેઠળ અભ્યાસ કર્યા પછી, શેખે સુઝાવ્યું કે તે નજફ અલ-અશરફની ઝિયારત કરે અને ત્યાં દીની ઈલ્મ હાસિલ કરે.  નજફ અલ-અશરફની ઝિયારત કરતા પહેલા, તેઓ આગળ દીની ઈલ્મ હાસિલ કરવા વિશે ચોક્કસ નહોતા. જો કે, તેના પિતા હંમેશા ઈચ્છતા હતા કે તે અહલુલ બેત (અ.સ.) ના ઝાકિર બને અને આ બાબતે ખૂબ જ સહાયક હતા. આયતુલ્લાહ સૈયદ મોહસીન અલ-હકીમના સમય દરમિયાન, મરહુમે દીની ઈલ્મ હાસિલ કરવા માટે નજફ અલ-અશરફની ઝિયારત કરવાનું નક્કી કર્યું. તેમણે આયતુલ્લાહ હકીમ હેઠળ 3 વર્ષ કાઢ્યા અને પછી પાકિસ્તાન પરત ફર્યા અને ગુજરાતી ભાષામાં નૌહા લખવાનું શરૂ કર્યું. તેમણે નદીમ સરવર અને ફરહાન અલી વારીસ જેવા પ્રખ્યાત નૌહા ખવાનો માટે ગુજરાતી નૌહા પણ લખયા છે.

પાકિસ્તાનમાં સમાધાન

1947 માં, મારહુમ અને તેનો પરિવાર દરિયાઈ માર્ગે બસરાથી ભારત પરત ફરી રહ્યા હતા. ભારત અને પાકિસ્તાનના વિભાજનના સમાચાર મળ્યા ત્યારે તેમનું જહાજ કરાચી બંદર પર હતું. તેના પિતાએ કરાચી બંદર પર જહાજમાંથી ઉતરવાનું નક્કી કર્યું, અને આ રીતે તેમનો પરિવાર પાકિસ્તાનમાં સ્થાયી થવા આવ્યો. કરાચીમાં સ્થાયી થયા પછી, તેમના પિતાએ પ્રથમ મહેફિલ, મહેફિલ-એ-શોહદા-એ-કરબલાની સ્થાપના કરી, જે આજ સુધી અસ્તિત્વમાં છે

દીની કાર્ય માં મૌલાના નું સમાવેશ

મૌલાનાને વર્ષ 1957 માં પ્રથમ હજ કરવાની તક મળી હતી. બાદમાં, 1958 માં, તેમણે 5 રૂપિયામાં રૂમ ખરીદીને બાળકોને કુરાનના દર્સ શીખવવાનું શરૂ કર્યું જે પાછળથી ખારાદરમાં અંજુમને ખુદ્દામ અલ કુરાન તરીકે જાણીતું બન્યું. અલ્હમદુલીલ્લાહ, તે સ્થળ એટલી હદે વધ્યું કે, આજે આ સ્થળની અંદાજિત કિંમત લગભગ 20 કરોડ પાકિસ્તાની રૂપિયા છે. મૌલાના તેમના નિધન પહેલા અંજુમનના પ્રમુખ અને સચિવ પણ હતા

કુરાન શીખવવા ઉપરાંત, મૌલાના એક લેખક હતા અને ઉર્દૂ અને ગુજરાતીમાં મજાલીઓ પણ પઢતા હતા. તેમણે અસંખ્ય લેખો અને પુસ્તકો લખ્યા છે; અને મજાલીઓ પઢ વા  માટે ભારત, પૂર્વ આફ્રિકા અને મેડાગાસ્કરની વ્યાપક મુસાફરી કરી. તેઓ ગુજરાતી ભાષાના અડગ હિમાયતી હતા અને ગુજરાતી બોલતા સમુદાયો, ખાસ કરીને મેમણમાં જાણીતા હતા. ભારતમાં, લેખન અને પઠનમાં તેમના યોગદાનને કારણે, ગુલામાલી ભાઈ મેઘાણી (ભાવનગર) તેમને છોટે હાજી નાજી કહેતા હતા. પાકિસ્તાનમાં, તેઓ નિયમિત ધોરણે પાકિસ્તાન ટેલિવિઝન નેટવર્ક (પીટીવી) પર ગુજરાતીમાં કાર્યક્રમો કરતા હતા. પીટીવી દ્વારા સૌપ્રથમ ગુજરાતી મજાલીઓનું ટેલિકાસ્ટ 70 ના દાયકામાં થયું હતું. તેમની લેખિત સામગ્રીમાં કલામનો ઉર્દૂમાં સમાવેશ થાય છે. તેઓ નિશ્ચિતપણે માનતા હતા કે કવિઓ જન્મતા નથી; તેઓ બનાવવામાં આવે છે અથવા વિકસિત થાય છે. તેમણે વિચાર્યું કે તે એક ખાસ ભેટ છે, અલ્લાહ (સુ.વ.તા.) તરફથી આશીર્વાદ છે કે તે કવિ અને અહલુલ બેત (અ.સ.) ના ઝાકિર બનયા.  માર્હુમ ધ વર્લ્ડ ફેડરેશન ઓફ કેએસઆઈએમસીના સ્થાપક માર્હુમ મુલ્લા અસગર સાથે પણ સારી રીતે પરિચિત અને નજીક હતા. મૌલાના સાથેના અંગત લેખિત સંદેશાવ્યવહારમાં મરહુમ મુલ્લા અસગર તેમને ફખરુઝ-ઝાકીરીન તરીકે સંબોધતા હતા. મૌલાના કાં તો વિદ્યાર્થી હતા અથવા મર્હુમ સૈયદ આલે રઝા, મરહુમ કમર જલાલી, મરહુમ અલ્લામા રશીદ તુરાબી, મૌલાના હાફિઝ કિફાયત હુસેન અને અલ્લામા બશીર ફતેહ ટેક્સલા જેવા ઉચ્ચ-પ્રતિષ્ઠિત વ્યક્તિત્વની પસંદગીથી પરિચિત હતા. તે 3 થી 4 કલાક સુધી સતત કસીદા ખ્વાની કરી સકતા હતા. તેઓ મિલ્લત અને ડોન અખબારોના ગુજરાતી વિભાગમાં તેમના યોગદાન માટે પણ જાણીતા હતા.

મૌલાના મુનાવરનું નિધન

મૌલાના નમ્ર, અસાધારણ ઉપદેશક, લેખક અને સમર્પિત વિદ્વાન અને આહુલ બેત (અ.સ.) ના કવિ હતા. તે ખોજા કૌમમા આપણી શ્રદ્ધાના પ્રતીક અને સ્તંભ હતા. તેઓ એક એવા રત્ન હતા જેમનું ગુજરાતી કૌમમા યોગદાન ભૂલી શકાય તેમ નથી. 4 ઓગસ્ટ 2021 ના ​​રોજ કરાચીમાં તેમનું નિધન થયું. તેમના નિધનથી સમગ્ર વિશ્વમાં, ખાસ કરીને કરાચી, પાકિસ્તાનમાં અમારા કૌમ માટે જબરદસ્ત નુકસાન થયું છે.

ધ વર્લ્ડ ફેડરેશન ઓફ કેએસઆઈએમસીના પ્રમુખ અલ્હાજ સફદર જાફરે પણ મૌલાના નિધન અંગે દુખ વ્યક્ત કર્યું તેણે સોશિયલ મીડિયા પર નીચેની પોસ્ટ કરી: “કરાચીમાં જાણીતા ઝાકીર એ અહલે બેત, અલ્હાજ મુનાવ્વર સલીલના નિધનના સમાચાર સાથે આજે સમુદાય માટે વધુ એક મોટી ખોટથી અત્યંત દુખ થયું છે. મરહુમ આબા અબ્દિલ્લાહ (અ.સ.) ના નિસ્વાર્થ ભક્ત હતા, એક બુદ્ધિજીવી અને લેખક, દાયકાઓ સુધી સમાજની સેવા કરનાર કવિ હતા. સ્વૈચ્છિક ધોરણે સેવા આપવાનો તેમનો અનન્ય લક્ષણ (છતાં દૈનિક નોકરી જાળવી રાખવી) તમામ ઊર્જા અને ઉત્સાહ સાથે ઘણા લોકો માટે અનુકરણનો પાઠ છે. અમે મારહૂમ મુનવ્વરભાઈના પરિવાર અને મોટા પ્રમાણમાં સમુદાય પ્રત્યે સાંત્વના પાઠવીએ છીએ અને તેમના સબર એ જમીલ માટે દુઆ કરીએ છીએ. અમે અલ્લાહ (સુ.વ.તા.) ને માગીએ છીએ કે તેને મગફિરાહ આપે અને અઇમ્માહ (અ.સ.) વચ્ચે ઉંચો દરજ્જો પ્રાપ્ત કરે.. અલ ફાતેહા

ખોજા ન્યૂઝ ટીમ મારહૂમ અલ્હાજ મુનવ્વર સલીલ, ખોજા પીરહાઇ શિયા ઇસ્ના અશેરી જમાત અને ખાસ કરીને કરાચીમાં આપણકૌમના સભ્યો પ્રત્યે અમારી દિલાસો આપે છે. અમે અલ્લાહ (સુ.વ.તા.) ને દુઆ કરીએ છીએ કે મરહુમને મગફેરત આપે અને જન્નતમાં તેમનું સ્થાન ઉંચું કરે, આમીન. અમે અમારા વાચકોને વિનંતી કરીએ છીએ કે સુરહ અલ ફતેહા સાથે મરહૂમને યાદ કરો.